TE WAKA MAORI O AHURIRI

KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 3. ] NEPIA, HATAREI, HURAE 11, 1863. [VOL. I.

KUA taia, i tetahi wahi atu o tenei

nupepa, he reta na Toha o te Wairoa;

he mea korero i te whawhai o nga

tangata o tena kainga.

Ta matou ki, ta te kuare, tera ke he

tikanga mo te whawhai i enei rangi o

te matauranga, o te maramatanga o te

ngakau. Ko te makutu me kati atu

ano i nga rangi o te makutu, o te kuare-

tanga. Kaua tera hanga, te wairua o

Hatana, e tukua mai ki roto ki te

Whakapono noho tahi ai. Kaore,

tenei te hapai nei i aua ritenga pohehe.

E kore matou e whakapono atu ki

nga tangata o te waha ki uta o te

Wairoa e tino whakaaro ana ratou ki

te matenga o Rangimataeo he makutu.

Tena ratou kei te mohio ano he mate

kongenge noa tona mate. Ko te tino

take o te whawhai tera te takoto ke

marire pea—he mauaharatanga no

mua, he aha ranei. Ko te ki makutu

nei, he ki whakatarunatanga noatanga

iho. Ko taua iwi he iwi karakia hoki,

e kiia ana—otira, ki ta matou, he iwi

whakapehapeha ia. Tena pea te wairua

o Rangimataeo e titiro pouri iho ana ki

ta ratou mahi. Mehemea e taea ana e

ia te hoki mai ki te ao nei, tena ano ia

e whakahe i a ratou. Engari, me

whakarere i ta ratou pakanga; me

hohou te rongo; no te mea he hanga

rere noa mai te mate—kaua ia e kara-

ngatia, e kimihia.

Ko matou, ko nga pakeha, i pena

ano i mua ai, i te wa o te kuaretanga.

Otira, no muri iho ka kitea te he o ena

whakaaro, a, he mahue anake—me te

kake haere ano hoki i runga i te wha-

kaaro pai. Mehemea i mau tonu ki

ena mahi pohehe, penei kua kore e

taea te oranga e noho nei matou inai-

anei.

Ko tenei, e pouri ana matou ki nga

hoa o te Wairoa e rere huhua kore noa

ana ki runga ki te mate ki runga ki te

mahi maumau tangata.

Engari me ata whakaaro ratou, ka

whakarere atu.

[No muri iho i te tanga o nga korero o runga

atu ra kua tae mai tetahi pukapuka na Toha,

he mea whakaatu mai i te hounga o te rongo i

aua iwi o te "Wairoa nei. Heoi, ka tika hoki ra,

ka hoki ake ki te aomarama to reira tangata.

Ko taua pukapuka, a Toha nei, ma koutou e

. kite kua oti nei te ta i roto i tenei nupepa.

E miharo nui ana matou ki te mahi a te

Hemara ki te tini i tenei kora, koi toro haere; a,

tera ano hoki e whakamiharotia e nga iwi katoa

ano hoki. Ko te tu tangata tena hei manaakitanga

ma te tangata, hei ako i te noho pai i tena kai-

nga, i tena kainga. ]

No Akarana enei korero na. No te

Hatarei, te 13 o nga ra o Hune, ka

tae mai etahi tangata maori ki te taone,

ki Akarana, ki te hoko i a ratou poaka,

ki te hoko taonga hoki ma ratou i nga

pakeha. Mohiotia ana e nga pakeha

tetahi o ratou, ko Apano te ingoa, ko

ia i roto i te taua i muru i te Kura a

te Koti i te 23 o nga ra o Maehe kua

hori atu nei—a, tangohia ana e taua

taua te perehi ta pukapuka, me etahi

atu hanga. Ka mutu, no te kitenga i

te taone e haere ana katahi ka hopokia,

ka kawea ki te whare herehere. Ko

Apano anake te mea i mohiotia i roto i

taua tira hokohoko. Tera atu pea etahi

o taua taua muru nei i roto i a ratou e

haere ana, kaore i mohiotio.

No te 16 o nga ra o Hune ka wha-

kawhakia taua tangata mo tona tahae-

tanga i te perehi, me nga hanga atu.

He maori ano etahi i roto i te Whare

Whakawa, e whakarongo ana. Heoi,

uiui ana, a, ka tukua ki te whakawa-

kanga o te Hupirimi Kooti—hei reira

rawa te • whakaritea he tikanga mona

mo tona hara,

Ko tetahi korero hoki no Akarana,

he mea kite na matou i roto i nga

nupepa mai o reira. Ara ia. Kotahi

te tangata maori, no Waikato, i tae ki

te whare o te Kawana, i Akarana nei

ano, korero kino ai kia te Kawana; a,

ki atu ana kia haere atu ki waho, kia

kaua hoki e noho i te taone nei—a,

haere ana; He tu a pokanoa hoki no

tona ahua.

He kai ruri whenua taua tangata ko

Neri tona ingoa no Waikato.

HE WHARANGI TUWHERA MA NGA

HOA TUHI MAI.

Ko te tangata e hiahia ana mana anake e

• tango i tana nupepa, kaua ia e hui tona wha-

kaaro ki ta nga pa, e pai ana; me homai e ia.

kia kotahi te kau herini, ka rite ai te nupepa,,

ki a ia mo te tau kotahi.

Ka tuhi mai te tangata tuhi mai, kia marama

. rama nga reta, me nga ingoa o nga kainga, a

nga tangata, kia mohiotia ai.

Wairoa, Hune 24, 1863,

KIA TE MAKARINI RAUA KO WHITI

MOA—

E hoa ma, tenei taku korero kia

rongo mai korua. Ko nga tangata o