"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 37. ] NEPIA, HATAREI, NOEMA 19, 1864. [VOL. II.

HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA TUHI

MAI.

TENA te nupepa, ka riro atu ki a Hori Pota-

ngaroa.. Me tuku mai nga herengi kotahi tekau,

kia mau ai te haere o te nupepa ki a ia. Ko tona

reta mo te hemonga o Wiremu te Potangaroa hei

tera nupepa puta ai. Engari me kati tena

tangata te tuhi mai ki a te Koroneho. Kaore he

tikanga i a te Koreneho mo tenei nupepa. Me

tuhi mai ki a Hemi Wuru.

Tenei nga reta erua a Piripi P. Apatu o Waira-

rapa kua tae mai. Ekore e puia i tenei nupepa;

engari pea hei tetahi ka taia ai.

Tenei nga tangata e tuhi mai nei kia hoatu he

nupepa ma, ratou. Na, kia rongo ruai koutou, kia

tae mai nga utu ka hoatu ai—ka kore, he kore

ano.

Tena, te nupepa kua riro atu ki a Hamuera

Tangatakino. Me homai e ia ki a tekau herengi

inaianei ano kia haere tonu he nupepa ki a ia.

Ko Karauria Teiwi Rori hoki tetahi e tuhi

mai ana a te ano. E ki ana kaore

atu ki a ia i tenei takiwa. Na,

ano, Teiwi Rori i te ngaro matou i

kore V he nupepa i enei takiwa kua

Koreneno. Aua mohio ano koe e

Koreneho tenei mahi i tuhi kau koe ki a ia. Ka

koro e tuhia mai nga reta ki a Hemi Wuru apopo

ake nei, penei ekore e whakahokia atu. Tenei

o moni te kau herengi kua tae mai.

lie maha nga reta e tae mai ana ki a matou i

tenei takiwa. Ekore e taea te whakahoki atu i

te raruraru.

He ki atu tenei ki nga tangata kaore ano kia

utu i ona nupepa o tenei tau e haere nei, kia

hohoro te utu mai. Koi whakamutua te hoatu

nupepa ki a ratou.

E RUA enei nupepa kua hapa i a matou.

He ngaro hoki no matou i te Mahia, i te

Wairoa hoki, i runga i nga mahi a te Ka-

wanatanga, ara, i te hoko whenua. Ko

tenei kua hoki mai nei matou me mahi ano.

Me timata nga korero o tenei nupepa i to

matou haerenga, i haere ai matou, ki ena

kainga o Ngatikahungunu, koia enei: —

No te Manei, te 17 o nga ra o Oketopa,

ka eke atu matou ki runga i a te " Reeri

Paata"; tokotoru matou i haere, ko te

Makarini, ko Pitiera kai ruri whenua, ko

te Karini kai whakamaori—ko Pitiera Ko-

pu o te Wairoa tetahi i haere. No te taenga

o to matou tima ki te ngutu awa o te Wai-

roa ka titiro atu matou he tai, te puta hoki

te poti. Katahi ka rere tonu ki te Mahia,

ahiahi po rawa atu ka tae matou; katahi

ka hoe atu ki uta i runga i te poti o te ti-

ma—u pai atu ana matou ki uta, te ai he

tai, te ai he aha. No te unga ki uta ka

haere etahi o matou ki te whare o Moreti

(pakeha) noho ai, ko te Makarini i haere

ki te toro atu i a Ihaka Whanga. Roko-

hanga atu e takoto mate ana taua koro.

Ko nga tamariki o tera i oho i to matou

tira; kua, kitea e era te raketi o to matou

kaipuke, kua rongona nga hoe o te poti, a,

mahara tonu iho he taua. Ko Ihaka

anake kaore i ohorere. Ki ana tera, kaore

he ahatanga nana ki a te Kawanatanga e

e puta atu ai te hoia ki tona kainga. E

tika ana hoki ua Ihaka. Ki te puta atu he

hoia ki kona ehara i te tikanga riri e haere

ai, engari he aroha, hei tangata tonu mona.

No te Turei, no te 18 o nga ra, ka tae

mai ki te kainga etahi o nga tangata o

Ihaka i ona wahi i ngaro ai. No te taenga

atu o te Makarini kia kite i a ratou, tu ana

ki runga a Enoka, hei papa ki a Ihaka, ka

whai ki: —

mai! e te Makarini! Haere mai ! e

te tangata, o te oranga ! Haere mai

ki te kainga, ki te Mahia. Homai he taonga

e kaka moku, he paraoa maku. Ina to

Mahia, ko ou taonga e homai moku.

Haere mai e Ma, ki a moe taua;

Kia horaia atu ki te kahu wahine. '"

Kai runga ko Ihaka: —

" Ae, korero ki to taua matua, ki a te Maka-

rini. "

No te 19 o nga ra ka tae mai a te Otene

Tangihaere i Nukutaurua. Haere tonu mai

ki te whare o te Moreti, te whare i noho

ai a te Makarini ma. Katahi ka whai ki: —

" Haere mai! e te Makarini, haere mai! Aku-

anei ka mate te whenua i a koe. Riro atu i a

koe, Nepia; whaia mai e koe Mohaka; mate atu

tena, i a koe, whaia mai e koe, te Wairoa; ka

male i a koe tena, whai mai e koe te Mahia. Ka

tere i a koe ki te Moana akuanei. Ka ai he ko-

rero mau, ko te whenua; he korero haere mau.

' Te riro noa ake ki te kiwi taeki;

Miria mai to pohe o te Akau kia mate.

Omanga tima mai mohou, e te Makarini;

Kai tonu ki te rae ki Mokotahi ra ia.

Ko au nei te whana atu hei te tiiroa,

He te kakau whakawhana, ha! aue!'

' E! kai kapea atu i te roa o te whenua.

Tutuki! tutuki! te iho o waka! o waka! paeaka!

Purua te waha o te tangata whakatinatina ki te

riri

I! I! Paea ana i te aroaro ka whiwhi, hoki ana. '

" Ina hoki koe e noho na. ka riro i a koe te

Mahia. "

Heoi, no te Taitei, te 20 o nga ra, ka

oti te korero, riro ana te Mahia ki te

Moana. Ko nga utu i karangatia ai e rua

mano pauna. Kotahi mano, e rima rau i

tangohia tonutia i reira; ko te rima rau i

toe hei te otinga o te ruri i te whenua ka

tangohia ai. Ki atu ana te Makarini ki te

kitea i roto i te ruritanga e rahi atu ana