WAKA MAORI O

AHURIRI

"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 76. 1 NEPIA, HATAREI, HURAE 14, 1866. [VOL. III.

HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA TUHI

MAI.

TENA pea te mahara mai koutou nga hoa maori

kua mutu te haere atu o te Waka Maori km a

koutou i te roa o tenei takiwa e ngaro ana. Te

mea i kore ai, he ngaro no te Kai tuhi i te

Wairoa, muri iho i Po Neke katahi ano ka hoki

mai. Ko tenei ka mahia tonutia ano.

Ko Hotene te Horo o Tuparoa kua tuhi mai

ki a te Karini kia hoatu tetahi manga o to rakau

whakakakara i kitea raua ko Kapata i to raua

taenga mai ki Nepia. Tenei ano ra to tupu nei;

katae mai a Hotene ki Nepia a mua ake mana o

tiki mai. Me ki mai ki te tangata haere mai

ki te taone ranei kia mauria atu etahi peka.

Tenei te pauna moni (£1) a Paraone Kuare o

Petane kua tae mai mo tona nuipepa o te tau

kua hori, mo tenei tau hoki e haere nei.

Tenei hoki te 5s. a Hoani Wainohu nga toenga

o te utu mo te nuipepa i a ia mo te tau kua hori

nei.

Kua taea tenei te mutunga o te tora o nga tau

e mahia ana te nuipepa nei. Ta matou wha-

kaaro i tahuti ai matou ki tend mahi tera e

whakaaro nga tangata katoa ki te whakarite.

Otira kai te ngakau kore nga tangata. He mea

kotahi noa kai te whakarite — ko te nuinga,

kaore. Ma te ai purapura ka tupu te kai; ki te

kore he purapura ekore hoki e tupu. Ki a kou-

tou pea he mea noa te nuipepa, ki a matou he

mea nui ia; be mea whakaputa i nga whakaaro

o te iwi. Ko tetahi tenei o nga tikanga o te pa-

keha i kake ai ko nga nuipepa—hei whakaputa

i nga rongo me nga matauranga o te ao. Ko

nga tangata kaore ano kia utu noa me homai nga

moni mo tenei tau ka timata nei—koi ngaro

rawa te nuipepa apopo ake nei.

Tenei kua tae mai te 10s. a Ihaka Whanga.

TENA e whakaaro te tangata ki nga

iwi nana i whakahe i to tatou moutere

kua kite i te teka o te mahi Hau Hau

ekore pea e whakawaia i muri iho.

Hua noa pea kua mohio ki te parau o

nga poropiti e karanga ana he atua

tana hei whakawhirinakitanga mo nga

iwi—hei whakarangatira i te moutere.

He mate tona otinga o ena tu mahi

katoa, he tino mate rawa; no te mea e

whakaaro ana te tangata he atua kai te

arahi i a ia, ekore rawa ia e mate, ka

taea katoatia ana mea e hiahia ai ia;

na reira ka nui te hianga, tona hokinga

iho ka nui hoki te mate. Kua kite

hoki tatou i te ahua o tenei hanga o te

karakia Hau Hau. I whakaaro nga

akonga o nga atua parau o taua kara-

kia he atua kaha rawa Kei a ratou;

mana e pana te pakeha ki te moana,

mana e ako nga tangata ki re reo pakeha

(ahea ra mohio ai?), mana e hopu te

mata koi tu ona akonga, mana e mahi

nga mahi nunui katoa o tenei ao, o tera

ao. Te whakamatauranga atu he parau

anake; tenei ano nga pakeha kai te

noho tonu ki uta, tenei ano nga tangata.

kai te tu tonu i te mata te tae mai tona

atua ki te whakaora. Hua noa kua

kite i te he ka tupato mo muri iho.

Otira kaore. Tenei kua rongo matou

ki tetahi karakia hou e whakaputaina

ana mai e nga tohunga whakahe ta-

ngata. E ki ana kua hoha ratou ki a

te Ua, kua kite ratou i tona parau, i te

kore kaha o tona atua—a, he atua hou

tenei e homai ana, he atua kaha ki

te whenua, he atua kahi ki te

rangi. E korero ana ona poropiti kua

mate katoa nga pakeha o Taranaki i

taua atua. He pena hoki me nga ko-

rero teka o mua mo te atua Hau Hau,

he mea kia rere atu nga tangata ki te

O O

whakamomori. He korero tango mai

enei i raro nei no roto i te reta a tetahi

tangata maori o Tauranga ki tona hoa

kei Akarana e noho ana. Koia enei,

whakarongo mai na; —

" Tenei tetahi atua hou te haere mai nei.

Kua puta mai nga rongo, ko nga tangata o

tenei atua ko Kaikomako Tautahi, ko te ki

kei roto i Waikato e haere mai ana tenei

atua. E ahu atu ana ki Akarana, ko nga

tangata mana e tau Akarana, e whitu te

kau. Tenei tetahi ope o taua atua ano kei

te haere mai ki a te Arawa, ki te whawhai.

Ko te tokomaha o nga tangata hai tu i a te

Arawa, kotahi te kau ma toru. Ko nga

rongo kau kua puta mai, engari, ko Ngae-

terangi e noho awangawanga ana, ki te

haere ra nei, ki te noho ra nei. A i hakiri

ake au, kotahi te hapu o Tauranga nei kua

riro ki taua karakia, ko Ngaitamarawho,

otiia, he Hau Hau ano i mua taua iwi. "

Tauranga, Mei 28, 1866.

Na kia rongo mai nga tangata o He-

retaunga, otira o te moutere katoa, e

puta nga tohunga o tenei karakia hou

ki a koutou, kei noho, a whakarongo.

He pena tonu tona ahua me tena me

te Hau Pai Marire, he rupahu anake;

tona tino tikanga he kohuru ano, ona

hua he mate ano. I te timatanga o te

mahi Hau Hau i ako ano matou ki a

koutou, i karanga atu ano matou kia

tupato koutou koi whakawaia koutou.

Na kua pono ta matou; kua mohiotia

he mahi whakawai taua mahi. Koia

hoki me tenei ka karanga atu ano ma-

tou " kia tupato koutou. " Ehara i te

atua nana enei ritenga, engari he ta-

ngata nei ano, he tangata whanako, he

tangata, kohuru. Ekoro ana e kaha ki

te mahi rawa mona ka haere ki nga iwi