WAKA MAORI

O AH U RI RI.

"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 3. ] NEPIA, TAITEI, APERIRA 9, 1868. [VOL. V.

HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA

TUHI MAI.

KIA rongo mai koutou nga tangata e

tango nupepa ana, ko to tau i whakaaetia

e te Kawanatanga mana e utu te mahi-

nga o te Waka Maori kua mutu i te marama

kua hori nei, i a Pepuere. Ko enei nupepa i

mahia i muri nei he mea poka noa na matou

ki te mahi, he mea whakamatau noa me i

kore e tahuri mai nga tangata ki te utu.

Engari i mua e whakaritea ana e koutou, te-

tahi wahi, ko tenei kai te kore rawa. Mehe-

mea e hiahia ana koutou ki tenei taonga me

tahuri koutou ki te kohikohi moni hei wha-

karite i te mahi, kia pera me a te pakeha aua

nupepa. Ka kore, akuanei ano kore ai to

koutou taonga. Engari mehemea e whaka-

aetia ana he moni e te Kawanatanga katahi

ka mahia tonutia—ka kore, he kore ano hoki.

Kowai hua ai e whakaae te Kawanatanga,

be takiwa rawa kore hoki tenei no te motu

katoa nei. Mehemea ka huihui a koutou

moni, he paku ta tenei he paku ta tenei, a-

kuanei rite ai te mahi.

TENEI te kohuru whakarihariha

rawa atu kua tae mai nei te rongo

ki a tatou, ara ko te tama a te Kuini

kua puhia! I puhia ki Po Hakene.

He hakari i meatia e nga pakeha

hei whakangahautanga hei whaka-

ahuarekatanga mo te taenga mai o

te Pirinihi ki roto i a ratou. Hui

atu nga pakeha ki taua hakari e wha

mano. Te wahi i huihui ai kei te-

tahi taha o te whanga tunga kaipuke

. i Po Hakene. No te mutunga o te

kai ka whakatika te Pirinihi ka

haereere raua ko tetahi pakeha ra-

ngatira (Sir William Manning), he

rangatira wahine te tokotoru o ratou

e haere tahi ana (the Countess of

Belmore). Katahi ka rere mai te-

tahi tangata i muri i te tuara o te

Pirinihi ka puhia i roto i te toko-

maha o te tangata; ka hinga te

Pirinihi ki te whenua ka karanga:

—" Kua whati taku tuara!" Katahi

ka puhia e taua kai-kohuru tana pi-

tara ki te rangatira e haere ana ki te

taha o te Pirinihi. Ka hinga taua ra-

ngatira ki te whenua, he mea kia taha

atu te mata i a ia—a tika ana te mata

i runga ake o tona tinana tu ke atu

ki te waewae o tetahi pakeha. Wha-

kamatau rawa ki te pupuhi ano ka

mau i nga pakeha te hopu. Katahi

tera ka whakatakariri te tokomaha;

ka muia te ngarara nana i pupuhi e

te tangata, e mea ana kia patua

tonutia kia mate. Te rite, me te

poaka o ro ngahere e muia ana e

kumekumea ana e te kuri puihi—he

kaha no nga pirihi ki te whakahoki

i nga pakeha i ora ai. No te kawe-

nga ki runga tima ka rere mai nga

heramana ki te patu—otira na nga

kai-tiaki i whakaora a whiti atu ki

te taone. Katahi ka kawea ki te

whare herehere, ka whakanohia nga

hoia hei tiaki i waho o te whare koi

wahia e nga pakeha kia taea ta ratou

tangata kia patua. Tena ma te

Ture e ata mahi marire. To te

Ture pai hoki tenei, ekore e wha-

kaaro ki te tangata ha rangatira he

kuare ranei — inahoki, ahakoa he

tama no te Kuini rawa tenei kua

kohurutia nei, me tuku ki te wha-

kawa mana e mahi marire—ekore e

tukuna kia patua noatia i runga i te

ngakau whakatakariri. Ko te Piri-

nihi ki hai i mate—i ora marire i

runga i te atawhai o te Atua. Ko

te mata i tu ki te taha o te iwi-

tuara kotiti ana ma te kaokao

mau rawa ki te kopu. No te-

tahi rangi i muri mai ka tangohia

O O

te mata e nga takuta; ko tenei kua

pai, meake ka ora. E korero ana

te tangata nana i pupuhi e rua te

kau ratou nga kai-kohuru—he mea

rotarota na ratou i taka ai ko ia ma-

na e pupuhi. Ekore pea tenei e

haere mai te Pirinihi ki Niu Tirani

nei—aua ano. Ekore e rupeke i

tenei nupepa te korero, engari hei

tera nupepa ka korerotia tetahi wa-

hi. No Aerana (Ireland) te nga-

rara whakahouhou nana i pupuhi—

he motu no te taha o Ingarani. He

tangata ia no tetahi hunga tutu i

reira, he hunga kohuru marire. Tai-

hoa pea e korerotia e matou to ratou

ahua.