WAKA MAORI

O AHURIRI.

"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 10. ] NEPIA, TAITEI, TIHEMA 30, 1869. [VOL. VI.

HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA

TUHI MAI.

ME homai e Matiaha te 12s. katahi ka hoatu

he nupepa mana ki te Uhu Uhu.

Kua tae mai te reta a Nikera Mataheke o

te Awa-a-te-Atua. E aroha atu ana matou

ki a ia mo ana hanga kua wera i te ahi i

roto i tona whare. He tika kei a ia, he nui

rawa ona hanga kua pau—otira e taea hoki

i a matou te aha? Ekore hoki e toe i tena

tangata i te ahi—he tino toa taua hoki ia.

Engari pea me ki atu a Nikera ki ona wha-

naunga kia kohikohia he rawa mana i roto i

a ratou. Ko ta te pakeha ritenga tena,

Me homai e te Wanikau raua ko Heketa te

Reiti nga moni mo a raua nupepa, ka kore

ka whakamutua te hoatu nupepa ma raua.

Ko etahi tangata atu hoki kai te kore tonu e

whakaaro mai. E manawanui noa ana

te kai tuhi o te nupepa. E nui ana hoki te

mahi o tenei hunga, kaua nga tangata e

whakaaro kore—engari kia hohoro te whaka-

rite.

HE hanga whakangaro te whawhai i

nga mahi whakawhairawa, he hanga

here i te uaua o te tangata—ekore

hoki e puta nga whakaaro ki runga

ki nga mahi o te ora, o te whakara-

ngatiratanga. I penei ano hoki te

ahua i tenei motu i taipuatia e te

kino. Mehemea i pai tonu to tatou

kainga, mehemea i mau tonu te

marietanga, penei kua kite noa atu

tatou i etahi mahi a te pakeha e

ngaro ana inaianei, penei kua tae

mai ki konei etahi o nga tangata

whai moni o rawahi, kua nui nga

mahimaori, kua kake to tatou motu.

Na nga mahinga koura (nga tikini) i

ora ai tatou, tetahi wahi, inaianei—

na nga huruhuru hipi hoki. Me

kore aua mahi kua mate rawa tatou,

kua rawakore noaiho. Heoi rapea

te mahi ma te tangata mehemea i

pera he whakatupu noaiho i te kai

mana, ka kainga ake ka pau, muri

iho ngongoro kau ana te ihu i te

moe; kaore he mea hei whakataki

mai i te moni, i te taonga, i te tangata

hoki, ki uta nei—ka rawakore te

pakeha raua tahi ko te maori. Ekore

e riro mai he moni hei takahaere i

roto i a tatou i nga mea e mahia ana

e te tangata hei taonga mo konei

noaiho nei, no te mea kei rawahi te

putake mai o te moni. Engari nga

mea e mahia atu ana i konei hei

hoko atu ki Ingarani me etahi whe-

nua, katahi nga mea e riro mai ai he

moni ki to tatou motu hei whaka-

rangatira i a tatou. Na te huruhuru

hipi i whai rawa ai te motu nei i

mua; inaianei kua timatatia e te

pakeha tetahi mahi whakataki moni

mai, ara he muka. Kua rahi te utu

o te muka ki Ingarani inaianei. Kua

kite pea etahi o koutou i nga mahini

haro muka a te pakeha e mahia ana

ki Akarana, ki Po Neke, ki Here-

taunga nei ano, ki etahi atu wahi

maha o te motu nei. Otira ko nga

mahini kua tae mai ki Niu Tirani

nei e ki ana ehara i te mea pai rawa,

kaore e riro rawa te koka. Engari

tena ano te mahini hou kei rawahi, e

ki ana e tino ma rawa ana te muka i

te mahinga a taua mahini—tenei ake

pea ka kawea mai ki konei. Ka pai

ano te haro o te muka ka rahi te utu,

ka kino ka iti iho te utu. E mea

ana matou ekore e maha nga tau ka

rite nga muka e kawea ana ki Inga-

rani ki te huruhuru te huhua o nga

takahi—inahoki kua nui te hiahia o

nga pakeha kia mahia taua mahi

inaianei. Me koutou hoki, he mahi

pai tena ma koutou ma nga maori.

Me titiro koutou ki ta te pakeha

tana mahi, a ka tohungatia koutou

ka tangohia etahi mahini ma koutou

ka tahuri ka mahi—ina te kore he

haro a ringatia. Engari kia maroke

rawa te muka te tauraki ki te ra,

katahi ka pai ki te uta ki runga kai-

puke. He mea ka te mea maku;

ka roa e takoto ana ki runga kaipuke

ka pumahu ka ka tonu iho—he ka

torohu, a wera tonu te kaipuke,

ekore e taea te tini. E penei ana

hoki te huruhuru hipi—he ka te mea

maku. Kotahi te kaipuke i rere

atu i Akarana i era marama, he

huruhuru he muka nga utanga. To-

tahi ka rima marama o taua kaipuke