O AHURIRI.

"KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No. 15. ] NEPIA, PARAIREI, OKETOPA 7, 1870. [VoL. VI.

KUA rongo koutou ki te riri o Wi

Wi raua ko Puruhia i tenei takiwa.

He riri nui rawa taua riri. Akuanei

pea te uru ai a Ingarani me nga iwi

nui katoa o Uropi ki taua whawhai.

Ekore e mohiotia te take e pena ai

—he pakuhatanga, he whenua, he

arohatanga, he takahanga no tetahi

i nga rohe o tetahi, he aha noa atu

ranei, mana e kukume nga iwi o

Uropi ki roto ki taua riri. Ekore

e mohiotia te toronga haeretanga o

te ahi, ekore e kitea te taunga o te

kora. Kua nui rawa te tangata kua

mate inaianei, kua mano tini noa.

Ko nga pu pai rawa, ko nga matau-

ranga katoa, ko nga mea kaha katoa

ki te whakamate tangata i kimihia e

O

te ngakau hohonu o nga tohunga o

te ao i nga tau maha kua hori nei,

ko nga kaipuke rino ekore nei e

taea e te mata, ko enei mea katoa

kei nga iwi o Uropi i tenei takiwa

—ekore e mohiotia te kahanga o

tetahi o tetahi, ekore e kitea

te mutunga. Engari ko ta matou

kupu tenei ki a koutou inaianei,

kia tupato tatou koi hemo tatou

i te kai. Akuanei te nui ai te

utu mo te paraoa—kua kake ano

hoki inaianei, e piki haere ana. Ko

te nuinga o te paraoa e kainga ana

e nga tangata o tenei motu he mea

whakatupu mai i rawahi i nga whe-

nua pakeha, a utaina mai ana i

runga kaipuke ki a tatou nei. Akua-

nei te kati ai i te riri nga huarahi e

kawea mai ana nga paraoa, me nga

kai ke atu ki nga tunga kaipuke;

tetahi, ka pau nga maara witi te ta

hutahu e nga taua; tetahi, ka mahue

te ngaki i te raruraru i te wehi ki te

riri; tetahi, ka tupato nga kaipuke

kawe kai koi mau i te moana i tona

hoa riri. Ka, ki te kore e tupato

tatou ka raru tatou. Ka whakatau-

kitia tatou ki te ki nei; —"I hea koe i

te tangihanga o te Pupuwharauroa?"

Mehemea kua puta wawe mai te

rongo o te whawhai ki a tatou penei

kua ki atu matou ki a koutou kia

kaha te mahi i te kai i tenei tau.

Ko tenei kua rere te witi e taea hoki

te aha. Otira e pai ana nga korero

nei hei whakaarotanga, mo tetahi

tau. Engari kia tupato koutou ki

nga witi e tupu ana, kaua e mou-

moutia, no te mea he nui te utu o te

witi i te takiwa e takoto ake nei.

He kupu ke tenei mo nga witi e

whakatupuria ana ki Heretaunga

nei—he kupu ako ki a Ngatikahu-

ngunu na te pakeha uaua te mira

paraoa i Nepia nei, na te Wepa. E

ki ana tana pakeha ki te patakatia

te witi me pataka nui, kaua te pa-

taka iti. Ko te tapatu o runga kia

maru rawa te mahi. Hei te patu-

nga kaua e huia katoatia te witi,

engari me wehe ke nga mea pai me

nga mea kino—me peeke ke tetahi,

me peeke ke tetahi. Ka peneitia te

mahi katahi ka neke ake te utu mo

te puhera o nga mea pai. Ekore

hoki e pai te paraoa o te witi i huia

tahitia te mea pai me te mea kino—

ahakoa iti te mea kino ki roto ma

reira tonu te paraoa e whakakino.

Me whakaaro nga tangata whaka-

tupu witi i Heretaunga—nga pakeha

me nga maori—ko nga kainga o

Ngaitahu nga kainga whainga ma

tatou ki te whakatupu witi, lie nui

te witi e whakatupuria anu i ana kai-

nga; he mahi nui na te pakeha te witi

ki reira, a e kawea ana ki nga wahi ka-

toao te moutere—ko etahi kua tukua

ki Ingarani rawa. Ko a ratou witi

hoki e hira ake ana te pai i a tatou

o Heretaunga nei—na te ata mahi

hoki i penei ai. Me penei hold a

tatou witi, me ata mahi kia puta te

rongo o te pai o te witi o konei kia

manaakitia e nga kainga maha. Koi

mahara te tangata kei nga reti me

nga hoko whenua te oranga mo te

tangata—kaore, kei te mahi. Is a te

mea he iwi mahi te pakeha i taea ai

tona rangatiratanga me tona whai-

rawatanga o tenei takiwa. Heoi te