WAKA MAORI

O AHURIRI.

" KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. "

No, 18. 1 NEPIA, MANEI, TIHEMA 26, 1870. [VoL. VI.

HE KUPU ATU ENEI KI NGA HOA

TUHI MAI.

Ko nga tangata e tuhituhi mai nei i te

Wairoa mo Rangitirohia me etahi atu o a

ratou kainga me tuhi ki a te Hiiri kei Nepia

te Komihana kua whakaritea e te Kawana-

tanga hei mahi i ena mahi—ko Kapene

Kaata i mua, he mate nona kua whakaturia

ko te Hiiri. Ko te ingoa tenei e tuhituhi ki

te whare o te pukapuka me ka hiahia tuhi

mai te tangata, ara; —"H. B. Sealy, Esq.,

Trust Commissioner, Napier. " Me kawe ki

tetahi pakeha mana e tuhi kia tika ai.

Te mea i hapa ai tetahi o nga nupepa i

tenei marama be ngaro no te Kai-tuhi i

Turanga.

Ko nga reta a Manaena Tini kaore e tika

kia panuitia ki te nupepa—engari kua tukua

atu ki a te Makarini.

Me tuku ki te nupepa pakeha e te Otene

Meihana tona panui mo ana tarutaru karaihe

kia mohiotia ai e nga pakeha—ekore hoki

ratou e mohio ki te reo maori.

Ko te takiwa tenei o te Kirihimeti,

he takiwa haringa no te pakeha; te

takiwa i whanau ai to tatou Ariki

Kai Whakaora, a te Karaiti—na

reira i waiho ai hei takiwa haringa

mo te ngakau, hei takiwa whakapu-

tanga aroha tetahi ki tetahi i runga

i te oranga nui kua tukua mai e te

Atua ki tenei hanga hara nui—ara,

te tangata. Otira tona whakanga-

hautanga o tenei takiwa ehara i te

ngahau kino: ehara i tena tikanga

e mahia nei e nga tangata ware, e

kai waipiro nei haurangi iho, kanga

iho, puremu iho, tutu noa iho—ehara

ena mahi. Engari me haere marire

ake te hari me te aroha o te ngakau

ki te Atua nui nana i tuku mai te

ora. Koia tena ko te ngahau ko te

hari tenei o te tangata tika i runga

i tana hakari o te Kirihimeti. A, e

titiro ana hoki matou ki te ahua o

nga tangata i te taone i tenei Kiri-

himeti (nga pakeha me nga maori)

e ahua pai ana, ara e iti ana te kai i

te waipiro; he tangata kotahi noa

nei e kitea ana e matou e haurangi

ana. He mahi pai nga mahi whaka-

ahuareka i te taone i tenei takiwa.

Hui ana nga pakeha, nga wahine

me nga tamariki, ki a ratou mahi

purei; —" Me te tarakihi e papa ana

i te waru. " Tera ke atu ano toki

nga tikanga hei haringa mo te nga-

kau i tenei takiwa, ara ko te ahua o

te nuinga o nga iwi o te motu kai

te haere ki runga ki te matauranga

—kai runga noa atu i to mua ahua.

Kua maha nga ritenga a te pakeha

kua tangohia e nga maori whakaaro

tika hei tikanga mo ratou. No konei

ratou i tika ai tetahi wahi, no konei

i whai taonga ai, i ora ai, i noho

rangatira ai. I naianei e tu ke ana

te ahua o te tangata me ona taonga

i to mua ahua. Tu ke te whakaaro,

tu ke te whare, tu ke te taiepa, tu

ke te mahi ahu whenua, tu ke nga

mea katoa—te kai, te kahu, te aha

noa atu. Ko te haere hoki a te

tangata he haere ora, kua mutu te

ngau a te pakiaka ki te waewae, kua

mutu te tutuki ki te kohatu; he

haere tenei i runga i te rangi—ara,

i runga i te hoiho raua ko te kiki.

Kua pakehatia katoatia. I mua ai

e noho wehi ana te tangata, e

haere wehi ana; e hanga noa ana i

tona whare he tangata ke mana enoho

ki roto; e ngaki kau ana i tona

maara kai, kowai hua ai e rokohanga

e ia te pakaritanga i te iwi ke mana

e tango ? I naianei he noho ora te

noho i raro i nga Ture o te Kuini;

he tangata te tangata, he taonga te

taonga. Ekore e riro te hanga a te

tangata i te muru, i te tango maori

noa, no te mea hoki ko te mana o te

Kuini kei runga i te katoa e mau

ana; haunga ia nga iwi kohuru, ara

nga Hau Hau—ehara hoki tana i te

noho totika i runga i ana ritenga

pohehe. Na, ko te mea tenei hei

pouritanga mo te ngakau—koia tenei

ko te mahi a nga iwi tutu. Kaore

he tikanga i kore ai tatou e noho

pai i to tatou moutere; pai ana te

whenua, pai ana nga ritenga o te

Ture, pai ana te whakaaro o te Ka-

wanatanga, he manaaki tangata—na

te tangata te kino. E rite ana te

Hau Hau ki te mahaki e ngau ana

ki te kiri o te tangata. Ka pania ki

te rongoa i tetahi wahi ka mahu, muri

iho ka pakaru mai i tetahi wahi o te