|
|
TE
WAKA MAORI O AHURIRI. "KO TE TIKA, KO TE PONO, KO TE AROHA. " No. 1] NEPIA, TAITEI, HANUERA 19, 1871. [VoL. VII. HE KUPU ATU ENEI KI NGA. HOA TUHI MAI. TENA kua tukua atu o matou nga nupepa ki a Sergt. Patu mu Sergt. Matutaera o te Awa o te Atua i Turanga.
TENEI kua tata i tetahi wahi o tenei nupepa te pukapuka a te Kawana hei whakatu i a Raka, kai Whaka- wa nei, ko ia hei Kai-whakahaere i nga ritenga o te whiriwhiringa tangata maori hei tangata tapoko ki roto ki te Runanga Nui o Niu O Tirani mo te taha o te motu e whakahuatia ana ko te Ta- kiwa ki te Rawhiti. Ko Nepia te kainga, ko te Tuatahi o nga ra o Pepuere e takoto mai nei te ra kua karangatia hei whakahua- tanga i te tangata e pai ai nga iwi maori o taua takiwa hei tangata mo ratou ki te Runanga. I hoatu ano e matou ki a koutou i te nupepa o te whitu o nga ra o Oketopa kua taha nei tetahi kupu e mohio ai koutou ki te ahua o te tangata e tangohia e koutou hei tangata mo koutou ki te Runanga; a, i ki hoki matou i roto i taua nupepa kia tae ki te wa o te pootitanga ka panuitia atu e matou nga tikanga o te whaka- haeretanga o te mahi hei mohiotanga mo koutou. Koia tenei ka whaka- aturia nei e matou. Ko te Takiwa ki te Rawhiti te wahi hei mahinga mo koutou i tenei taha o te motu; e timata ana i Po Neke puta noa ki Moehau (Cape Colville) i te putanga ki Hauraki ki tua mai o te moutere o Otea. Na, ko Ngatikahungunu, ko Rongowha- kaata, ko Ngatiporou, me te Arawa, me Ngatituwharetoa o Taupo, e taka katoa ana ki roto ki aua rohe. Ko- tahi tonu te tangata e tukua ana ki te Parimata mo taua takiwa katoa kei tetahi atu takiwa ko tona tangata ano. Ko nga Kai-whakahaere o te pootitanga he mea oati marire ki runga ki te Paipera kia tika ta ratou mahi, kia kaua ratou e piri ki tetahi tangata ki tetahi tangata ranei, engari kia hangai tika tonu ta ratou mahi. Ka tae ki te ra o te whaka- huatanga (ara te tahi o nga ra o Pepuere) me hui ki Nepia nga ta- ngata e hiahia ana ki te whakahua i
ta ratou e pai ai hei tangata ki te Runanga mo te Takiwa o te Ra- whiti. Ko nga tangata hoki e mea
tia ana kia uru ki te Runanga, ara nga tangata e whakahuatia ana e o ratou hoa, kaua rawa ratou e noho atume haere mai ano ki te hui. Katahi ka whakahuatia e tena hunga e tena hunga i te aroaro o te Kai- whakahaere tana tangata e pai ana hei tangata mo te Runanga. Me penei te whakahuatanga. Me tu mai i te aroaro o te Kai-whakahaere te tangata mana e whakahua ka karanga: " E whakahua ana ahau ko Mea te tangata pai hei tangata mo matou ki te Runanga"hei reira me puta mai tetahi tangata hei tuarua (ara hei tuara), me karanga mai: "E whakaae ana ahau ki tena whakahuatanga ko Mea hei tangata mo matou. " Na ka mutu tena, ki te hiahia tetahi hunga kia whakahuatia ano tetahi atu tangata me puta mai me pena ano, me karanga; " Ko Mea taku e wha- kahua ana he tangata pai mo te Runanga "me puta mai ano hoki tona tuarua me pena ano me te mea tuatahi. A, me penei tonu rupeke noa nga tangata e hiahiatia ana e te hunga pooti kia pootitia. Ki te hiahia nga tangata o Wairarapa, o Porangahau, o Heretaunga, o Taupo, o Turanga, o Waiapu, o hea atu, kia tu ko tetahi o ratou me tuku mai etahi tangata ki Nepia hei karanga i tona ingoa i te ra o te whakahuakanga. Kaua e noho atu, no te mea ka kore e whakahuatia i te ra o te whakahuakanga ekore hoki e pootitia i te ra o te pooti- tanga i nga kainga pooti; heoi nga mea e pootitia ko nga mea kua oti te whakahua ki Nepia nei; kaore hoki he kainga ke atu hei whaka- |