Pukapuka 0, Nama 24
18840215

whārangi 1  (16 ngā whārangi)
2titiro ki te whārangi o muri


Tirohia ngā kupu whakataki o tēnei niupepa

 

Te Korimako.

 

He Nupepa whakaatu i nga tikanga o te Whakapono, nga Rongo o te Ao katoa, me era atu mea.

 

AKARANA, PEPUERE 15, 1884.

 

NAMA 24.]

 

[TE UTU, 3D.

 

 

MATENGA TANGATA.

 

I mate i te 17 o nga ra o Tihema, 1883 a REIHANA TAWAROA, te uri o Te Hina, no te hapu o Ngatitehina, he iwi hoki no Hamua, he mokopuna hoki ia na Rangitane na nga tipuna, heoi etaea te pewhea i tenei tangata nui ia aitua nona nei hoki te karauna i tu ki tenei ao. Heoi waiho ake te kote puaroha ki nga mea i mahue ake ki tenei ao. Kua whiti atu hoki ia ki te ora tonu; kua mutu ona pouri aue tangi; kua tae ia ki te kainga; kua uru hoki ia ki te kahui o te Karaiti. Heoi ano te mea nui kei a matou hei hunanga aroha. Ko te pouaru wahine me nga tamariki i waiho pani ake nei e ia i tenei ao hei tirohanga kanohi mate hunga ora i tenei marae i Ngatauewaru. Whare tu noa ka ngaro a Reihana Tawaroa te uri o te Hina moumou taonga nui atu to matou pouri ki tona matenga te mea i pouri tia nui tia ai, koia hoki te tamaiti, tika o taua hapu, o taua marae i runga ano i te tirohanga atu a nga tangata o ia wahi, o ia wahi. Ko taua tamaiti nei i moe i tetahi wahine no Ngatiraukawa hei tamahine kia Makareta, wahine a Pineaha Te Mahauariki, minita. I waiho ake hoki tana wahine me ana tamariki hei pani, hei rawa kore. Angi noa koia ko te hau ki runga te Weraiti ka ngaro hoki ra a koutou e tama ma e. hei tu atu ra ki wahora koi tata mai te tangata e. - Na RANGINUI KlNGI.

 

No te 1 o nga ra o Hanuere, ka maunu atu i tenei ao, i Tautoro, a TE RIMENE. Tena ra to mahi e Arama raua ko Iwi. Waihotia iho i ta korua hanga, te koingo, te ruhi, to whakatuarea. Aue! tena to mahi!

 

Kua moe ki roto ki te huihuinga o ana matua, i Ohinemutu, i te 6 o nga ra o Hanuere. a KOROKAI. Ko Aotearoa te motu, ko Mairehau te whenua, ko KOROKAI te tangata. Haere atu, ekoro, i te titoheatanga o te tau!

 

 

THE KORIMAKO is to be issued once each month, the price to be tho (2) shillings per year postage paid. Europeans wishing to subscribe can do so by addressing " TE KORIMAKO, P.O. Box 270," or by leaving their subscriptions with Messrs. Champtaloup & Cooper, Stationers, No. 76 Queenstreet.

 

 

Te Korimako.

 

"Kei te Atua to tatou piringa."

 

PEPUERE 15, 1884.

 

 

TENA nga kupu o tetahi rangatira Maori whakaaro-nui kei nga wharangi o TE KORIMAKO, i te 15 o Hanuere, 1884. Ko te ingoa o tenei Tauanui, ko Karaitiana Te Amaru; tona kainga ko Uawa.

He pai, he tika no aua hamunu, i mana ai, i whakamoemititia ai e nga Pakeha mahara-nui e noho haere nei, i Aotearoa. Kotahi ano a Karaitiana nana i karanga te huihui o ana iwi; a, nana te uekaha ki te korero, ki te whitu rau tangata. Te otinga o ana kii, tapapa katoa te menenga ki ana tikanga whakaora. Nana i kite te kino o te waipiro, nana i kite te pai o te mahi Pururipene. Me he mea, i penei te ata whakaaro o nga rangatira Maori o te motu, kua whai mana te taha Maori, kua eke atu ki nga taumata, ki nga puke, ki nga maunga. Ahakoa kotahi tonu a Karaitiana i tana kokiritanga, e kotahi ana i runga i te take tika. Ta te peka-titoki pai u a te whanaunga, u a Karaitiana. Ka whakanuia ano tenei hanga tangata e maia nei ki te hapai i te tika. E rua nga nui mona, kotahi kei nga tuhituhi i te rangi, kotahi kei nga tuhituhi i te ao e nohoia nei, whiti atu, whiti atu. Nei nga kupu a Karaitiana mo te waipiro: - " Kotahi te kau ma rua aku tau e ngaua ana e taua ngarara horo-tangata nei, ara te tini noa iho o te tangata, me nga wahine tae ki nga tamariki. No te tau 1883 ka tahuri ahau ki te rapu i etahi tikanga e ora ai ahau me aku iwi katoa." Kei hea tau e tena, e tena rangatira o Aotearoa? E takoto nei ta Karaitiana Te Amaru; keihea tau? E hara i te hanga te mahi whakaparangetungetu o nga rangatira Maori o Aotearoa i a ratou. Te puta he pongurungurutanga ma ratou he aue ra nei, he tangi-aurere ra nei, he whakatioro ra nei, i nga taringa o te hunga e whakataurereka nei i a ratou i runga i te whakakohekohe i o ratou korokoro ki te inu i nga waiwhakarorirori, whakahauware i te tangata. Akuanei te rere-totoa ai koutou ki tena taniwha horo-tangata, te ai he pai e hoki ana mai ki te ngakau, ki te tinana. Heoi kua tu te pou whakairo i naianei; ko Hikuragi te maunga; ko Uawa te whenu; ko Karaitiana Te Amaru te tangata.

 

Ko te ra huringa tau o te taone o Akarana, kei te 29 o Hanuere i nga tau katoa. Whakawiki ai nga toa katoa, me nga mahi katoa; whakahaere ai te mano ki tenei wahi, ki tera wahi. Ko etahi ki te moana ki te hoehoe, ki te waihape-haere i te hau i a ratou whakatatae; ko etahi-ki te whakaomaoma hoiho, ki te tini noa atu o nga hanga ahuareka.

 

No te 29 o Hanuere, 1884, ka pahika ake nei, ka unuhia maua ki waho, he mano, he mano, he mano. Erua pea te kau o o matou matua, haere ano nga toro, haere ano nga pehipehi, haere ano nga whakaka, a, ka kautere nui atu te ope-whakahirahira. Ka wahia mai ta maua matua ki waho, ta te Tiitotara. Kotahi pea mano o maua, kia ono pea nga hapu, ko te Runanga-tumanako tena, ko nga tama o Rekapa tena, ko nga Kurutepara tena, ko nga Warahoe o Akarana tena, ko nga tama o te Temepera tena, ko te Ope Pururipine tena. Ko nga taramu, nga porutu, nga tetere i mua i a maua, ko nga kai-hapai haki, ko te ope tamariki, ko te ope wahine ki muri, ko te ope tane ki muri rawa.