| |
HUIA TANGATA KOTAHI.
NAMA 15.. HATAREI, HURAE 22, 1893. HUIA TANGATA KOTAHI
HATAREI, HURAE 22, 1893 EHOA ma e nga kai manaki i to tatou Nupepa, tenei ano ahau kei te kite iho i te nui o te taupatupatu o nga R ta o to tatou Pepa. Kei te whakaatu tonu ahau kinga kai Taa, i te nui o tooku whakama mo te maha o nga Reta tohu tohu mai i ahau. No te putanga nei o te Nama 14 ka whakamutua te tangata tuatahi. Kua noho inaianei he tangata hou. Heoi ma tatou ano e titiro tonu iho ki te Pepa nei tona peheatanga ranei.
WHAKAMAHARA KINGA HOA TUHI MAI. Ki te tuhi reta mai nga hoa hei utanga ki to tatou manu, me tuhi ki te taha kotahi anake o te Pepa, kaua e tuhia kinga taha e rua o te wharangi kotahi o te Pepa. He tikanga tenei ahua monga kui whakanohonoho reta, he mea taumaha kiu ratou te pera.
NO HERETAUNGA. Kua tae mai te Reta a Te Pona Wharewhiti o te Pouwai Whangaroa be tono mai kia Rere atu te Manu nei kia ia. Kua tae mai te Reta a Paora Pene o Matauri Whangaroa, he tono mai kia Rere te Manu kia ia. Kua tae mai te Reta a Hapi Haereua o Maraehara Waiapu he tono mai kia Rere atu te te manu kia ia. Kua tae mai te Reta a Karaitiana Amaru, o Uawa, me tona Pauna i roto mo te Pepa kia ia i te tau. Tenei tetahi mea whakamiharo e korerotia ana. Kua whakaahua ketia, te ahua o te tuku korero i te waea, ara kua penei, ki te tuhi tuhi atu te tangata i tana Pukapuka waea, ka tuhi tonu mai ano hoki te pene i te wahi e tae atu ai te korero, ko te waea tonu ki te tuhi, rite tonu tana tuhi ki te reta a te kai tuhi, mete haina i te Ingoa. Kua tae mai te rongo hou mo te mate korera, i pa nei ki Ruhia, i te Raumati ka hori nei. Kua paa inaianei, ki tetahi Taone o Ihipa, ko Meke te ingoa. I te 25 o nga ra o Hune 1893. ka mate e wha rau e rima tekau matahi tangata. I taua marama ano, ka mate ki tetahi Taone ono o Ihipa, ko Kairo te ingoa, kotahi mano tangata i mate i taua ra kotahi ano. E ki ana te Whanganui Herara I kitea te tahi tangata e takoto ana i reira i te taha o te Rori, kua tata te mate. I tona taha ano tetahi patara Paitini e takoto ana, I muri tonu i te taenga o te Takuta kia kite, ka hemo. I te taenga ki te whakawa ka kitea he Paitini te te mate. Tera koutou e kite i te korero o te Pakaru tanga o te Manuao o Ingarangi i tenei nupepa, me te matenga o etahi o nga tangata o runga. I Tanitini, Waipounamu, i te takiwa e noho ana te Hupirimi Kooti, ka haere atu a Oraire he Roia ki reira. Kihai te tangata karangaranga ote kooti i mohio he Koia ka karanga atu ki te Pirihimana kia panaia ki waho. Te haerenga atu o te Pirimana ka mau kia Oraire, katahi raua ka mamau, ka whiua atu te meke, u tonu ki te ihu o te Pirihimana, ka mau ano raua kia raua, ka panaia haere tia e te Pirihi- mana ki waho, ka Hanikawhetia, te tiro- hanga atu o te Pirihimana kua mohio, ko Oreiri katahi ka tukua kia haere. I kite a ki te Herara Nupepa o Nepia nei, kua haere a te Riihi, raua kote Karimana ki Akarana i te 15 onga ra o te marama nei. Ko ta raua haere he kauwhau kinga iwi o te takiwa kua whakaritea nei hei Pooti tanga mo raua. Kua tae mai tetahi rongo hou mai i Akarana, kua ara te Pakanga a nga iwi o Hamoa kia aia ano, ko taua raruraru kua timata noa mai i nga tau kua hori ake nei. I puta ano te kupu a etahi o te Paramata o Niu Tireni, mote kingi o Hamoa. kia puta* he whakaro mona, i ranga i taua raruraru. Kua tae mai te Beta a Hakopa Tekoni o Mangawhare Kaipara. He Patai mai, ki te take i Mutu ia te rere atu ote manu kia ia, i runga i te mea kua utua mai te Pauna mo tana Pepa i te tau. Kei te Pohi tonu ahau i te Pepa mate hoa e patai mainei i runga i te Rarangi- ingoa. E takoto nei i toku aroaro ki Mangawhare Kaipara, a Katahi nei ano tenei ingoa kainga ka whakaturia mai e ia ki ahau Oruariki Maungawetere, kati kei kona pea e raruraru ana te Pepa ki taku hoa. Nate Etita. Ka taia ki te Pepa nei te Panui a nga Rangatira o Tuhoe monga tikanga Pakeha, e whakaekea nei, e te kawana- tanga ki o ratou whenua.
WAEA MAI. WIWI. PARIHI, HURAE 6. Kanui te whawhai kei konei. Ko tenei pakanga na nga tamariki o nga kara nunui o konei ki nga pirihimana me nga hoia. Nui atu nga tangata kua mo te taotu. No nga pirihimana e 60. No nga tangata e 500 nuku atu ranei.
PAWERIA. MUNIKI, HUNE 29. Ko nga hoia i mate i te paitini i konei e 324. Ko nga mea i tino mate rawa tokorima.
ITARI. ROMA, HURAE 13. E rua rau nga tangata kua mau ki te whare herehere. Ko te mahara a te iwi ko ratou he tangata whanako.
INIA. KARIKATA, HURAE 13. Kua tu ano tetahi raruraru a nga Maori o Inia mo nga karakia te take. Kua tukua atu nga hoia-ki te whaka- mutu i te pakanga.
KANATA, ATAWA, HURAE 13. Ko te nui o tetahi ope e haere ana i nga tiriti o konei 10, 000. Ko ta ratou |