| |
HUIA TANGATA KOTAHI.
NAMA 49. HATAREI, PEPUERE 9, 1895. PUKAPUKA 2 Takua mai te whangai i mua ka rere atu te Manu. E hara i te tika ma te hunga kua uta i tana Pepa e utu te Pohitanga ki te Hunga kaore ano i utu. Ko te utu mo te pepa nei ite tau, kotahi pauna, ki te tuku mai te tangata i tana pauna, ite Pohi, me Rehita rawa, ka tuku mai; ko te tuhi me penei. Kia Ihaia Hutana, Etita o Huia, Hehitingi Nepia.
PANUITANGA. Kupu whakamarama ki nga hoa ki te tuku moni mai koutou, mote Pepa nei, me tuku mai i nga moni ota o nga Poutapeta, kaua i nga Pane Kuini, he mea ua ua te homai moni mo nga Pane kuini i konei. Tenei kei te Tari o Huia nga, Pukapuka wha- ka Kawenata o te Paremata Maori, o te Kotahi- tanga, i tu nei ki te Waipatu, ite tau 1802, me to tau 1898, kua whakakotahitia te Pukapuka, ki te hiahia te tangata me tono mai ki te Etita u Huia, Hehitingi Nepia, me tuku mai hoki te rua herengi, ka takua atu te Pukapuka i te Meera.
HUIA TANGATA KOTAHI HATAREI, PEPUERE 9, 1895 KOTAHI PUTANGA ITE WIKI " HUIA E "
HUIA TANGATA KOTAHI, TOROA WHAKAPAI TANGATA.
E NGA hoa i tawhiti, e rango- na aua, a e rere nei nga wha- karo me nga tikanga i roto ia Huia. tena ra koutou. Naku koutou i mea kia tata, he mangai he man- gai, he kanohi he kanohi titiro atu titiro mai, aha koa i tera motu i tenei motu, aha koa i Wharekauri, meera atu wahi, me te mea kei roto i te whare kotahi, e whakawhanaunga ana tetahi ki tetahi. Heaha kua kua rautu i konei taku rere atu i runga i tenei ahua hei pupuri i te tika- nga whakahoa me te whanaanga- tanga o tetahi ki tetahi. Otira kia mau ki te aroha, kia n ki nga tikanga pai, e tupu ai ki te nui me te ora. Kua oti te whakama- rama e ahau kia koutou te ahua, i Penei ai to koutou manu, a kua matauria e koutou, nga huarahi e whai kaha ai me te ahua e ngoi- kore ui, otira ko tenei rapunga e hara i te mea kua oti te kaha, e ngari e whakamatau atu ana me kore e oti i te iwi taua tikanga, kua rapua noi i runga i tenei ahua whakahaere mo te manu. No tenei ra tonu i noho ai te nohanga tua rua o te Komiti o Huia, mo te Perehi Motuhake, a i te mea ko te rangi tonu tenei e puta ai te Pepa. No reira te uru ai nga tikanga e whakaotia e te Komiti mo taua Perehi Motuhake ki tenei Pepa, otira kei te Komiti ano te whakaro. Penei ka tuhera ano tona mangai, ka paepae ano toua taha ki te hari atu kia kou- tou e te iwi otira kowai e matau ki o Apopo.
TENEI tetahi korero matauranga e kitea ai te Pono me te tika i runga i ta te whakarite whakawa, e rite ai ki ta Kingi Horomona i whakatau ai e kore ai ranei e rite. No te mea ko taua Keehi he Keehi whakararu i te Mahunga o te Tiati me nga whakaro mohio a tena hoki koutou e raruraru i taua mea nei. pera tahi ano me te Tiati. Inu hoki kaore ano te Tiati i whakaputa i tana whakatau mo tana Keehi. Tera tetahi tangata i Ruhia, he tangata kua Inihua i tona tinana, mo tona o ranga, i runga i tetahi moni nui. A ko tetahi wahine, i Pera ano, ara i Inihua i tona tinana, mo te moni nui ano, otira i pai tenei tangata ki-tenei wahine, a marena ana kia raua, i te roanga o raua i moe ai ka puta tetahi whakaro kia raua kia wha- ka Pumautia tetahi tikanga i waenga ia raua mo o raua Inihua mu o raua taonga katoa i te mea kaore a raua tamariki. Ko ta raua whakikitanga tenei. Kite mate kote wahine i mua o te taane, me riro i te taane te moni Inihua o te wahine, a ki te mate ko te Taane i mua me riro ki te wahine te moni Ini- hua. Otiana tena tikanga ia raua, he maha pea nga tau i muri mai ka eke raua ki tetahi kaipuke e rere ana ki te taone nui o Take, no te taenga ki waenga moana ka tutuki ki tetahi kaipuke pakaru- tonu atu ko nga tangata i runga e 200, mate katoa I te mea kua mate nei raua, katahi karapu nga whanaunga o te Taane kia whakariterite ratou ko nga whanaunga o te wahine, mo raua taonga katoa, i whakaritea ra e raua i to raua oranga. Kamea nga whanaunga o te wahine kia ratou ana rawa, no te mea ko te taane i mate tuatahi, kamea tetaha ki te Taane kia ratou nga rawa i runga i ta ratou whakaro ko te wahine o raua i mate tuatahi, heoi i runga i te Pakeke, katahi ka kawea ki te Kouti. 1 runga ia ratou korero i te aroaro o te Tiati, kaore rawa he Pono hei mea, ae ko te taane i mate tuahi ko te wahine ranei, i te mea i Pakaru te Kaipu ko i paremo hoki raua ki te moana i taua haora pu ano, Otira i runga i tera ahua tautohe tohe katahi ka karangatia e te Tiati e tahi Takuta hei kai korero mo te ahua o te mate Pera. Ka mea nga takuta, ki te taka rurua te wahine me te taane ki te wai ko te taane o rana te mea e mate tua- |