|
|
NAMA 4.] WAIRARAPA NOEMA HATAREI 29,1902. TAU TUARIMA.] TE PUKE KI HIKURANGI., _________ [PUTEA]
Whare Paremata. 22/10/02. Kia T. Kenata Etita o te ''Puke Ki Hiku- rangi, e hoa tena koe, tena te reta hei tuku atu maau ki roto ki nga tuakoi o to maara o. te ''Puke Ki Hikurangi." Na to hoa. Hone Heke. E te Etita o te "Puke Ki Hikurangi." E hoa tukua atu te reta nei ki runga ki to maunga, hei tirohanga ma era e pai ana o runga i nga motu nei. He tuhinga mahara mo runga i etahi o a tatau tikanga mahi, hei tirotiro, hei whaka- arohanga ma te hunga e pai ana "ETAHI o NGA TIKANGA NUNUI HEI WHAKAARO- HANGA, HEI MAHINGA." Ko te whai a tenei pekanga o tenei tuhi- tuhinga, he whakaatu i tetahi o nga tino ti- kanga nui hei whakaarohanga hoi mahinga ma taua ma nga Iwi i roto i o tatau takiwa i raro i nga tikanga o "Te Ture Kaunihera Maori (Marae.) 1900. Ko te whakatikatika i o tatau Marae, Ka- inga, whare. Ko te hiki ake i te pai o nga Marae, o nga Kainga me nga whare ki runga ki nga taumata e mohiotia ana e takoto ai te ora pai ki te tinana o te hunga no ratau nga Kainga me nga whare. E iti ai te puta mai o nga mate huhua e whakangoikore nei i te tinana, e whakahohonu atu nei hoki i etahi mate, a kia mama ai nga tiaki turoro, kia iti ai nga ahuatanga hei whakauaua i te ora ho- horo o nga mate e taea ana te arai, kia awhi- na ai hoki te ahua o te kainga me nga whare, ara te ma o nga whare me nga kainga a kia takoto mai o te hau pai, ora, hei awhina ka- toa i nga rongoa me nga tiaki tika mo nga mate e pa mai ana ki te tinana. Nga whare moenga me etahi atu hoki o nga whare i roto i te marae ka tika kia wha- kapaia. Kahore tenei tuhituhinga e whai ana, kia tahuri katoa o tatau tangata ki te hanga wha- re papa mo ratau, engari mehemea kua rite te oranga me te kaha o tena o tena ki te wha- ka-ahei ia ratau ki te whakatutuki i runga i nga ahua matua i tenei mahi, mo reira te kupu nei. Ki etahi ano o taua kei te mohi- otia te uaua o tetahi whakahau penei, i runga i te kite me te mohio iho, he nui nga tangata i roto ia tatau kahore ano i kaha ki te wha- kaemi mai i nga taonga e taea al te whakatu he whare papa mo ratau. E taea ai hoki etahi atu o nga taonga e rite ana mo nga wha- re pera. E rite ana kia kiia ake kite hunga kahore nei ano i whiwhi ora noa e taea ai enei ahua whare i naianei, kia waiho ake mo tetahi wa e whiwhi ai ratau i te ora i te kaha ka whakatutuki ai tenei hiahia, engari wha- katupuria tenei hiahia hei tikanga e kaha ai te ngakau ki te mahi, ki te whakaemi mai i nga taonga e rite ana hei whaka-taeatanga |