Nama 28
19000601

whārangi 1  (12 ngā whārangi)
2titiro ki te whārangi o muri


 
Te Pipiwharauroa He Kupu Whakamarama. NAMA 28. GISBORNE. HUNE 1900. TE NGAKAU O INGARANGI.

(Na A. T. NGATA, M.A., LL.B) Mehemea pea kaore te whawhai a te Inga- rihi ki te Poa e kore rawa taua te Maori, me era atu iwi e matau ki te ngakau o Ingarangi, ki te wairua e takoto ngaro nei i roto i ana tamariki i ia wahi, i ia wahi. He waha no te pu i tangi mai i Reirimete naana i whakaoho katahi te ao katoa ka matakitaki, ka whaka- paho he wairua hou i runga i te kare o nga wai, ko te wairua nana i tuhonohono nga Koroni maha i raro i te mana o Ingarangi, tetahi ki tetahi, te katoa ki te matua kotahi e e tau mai ra i tawahi. Ko Inia, ko Kanata, ko Ahitereiria, ko Niu Tireni, ko Keepa Koro- ni, ko Nataara, ko era atu tini noa iho, kotahi ano te ohonga. Kotahi ano te huanga o te whakaaro kia awhinatia te matua o te katoa i te ra o tona whakamatautauranga, ahakoa ia e taea e tona kotahi i runga i tona ake kaha te whakahaere tana pakanga ki tenei iwi toheto-- he ki te Poa. Na konei tatau i rongo ake ai i tuku hota a Niu Tireni, a Ahitereiria, me era atu Koroni ki Awherika. Ko te mea nui o roto ko te whakaaro, ko te whakakotahitanga o nga wehewehenga katoa o te Ingarihi ahakoa kei hea wahi o te ao.

Ko wai e noho i te kainga i te mea kua paku te pu, i te riri ka hangai ki te aroaro ? Me tuku atu ki te rori ki te tahora. I roko- hanga mai e hama ana te kamura, e pao ana te parakimete, e hokohoko ana nga toa, e whiu hipi ana nga hepara, e rongoa ana nga takuta, e koa ana, e takaro ana. Ka oho ano i hoki ake i te moe reka, te wairua o nga tupuna nana i raupatu a Kanata, i herehere a Neporiana Ponipaata, ka oho ake i te moe roa. Na ka titiro te ao ki te iwi i tawaitia nei e Neporiana, "He hokohoko taonga, he mahi moni te mea i pahure i te Ingarihi." No te mea e kore e rereke te toto, te momo.

He tama na te Pirimia o Ingarangi, he hui- nga no nga toto rangatira o ia wahi, o ia wahi, he tama na te kuki he tangata ware, i te mea kua paku te pu, kotahi ano te wairua i toko ake i roto, ko te hapai i te mana o Ingarangi, ko te whakahonore kia te Kuini, kotahi tonu to raua ahua, he hoia na te Kuini. " Mo te kororia o Ingarangi, mo te honore o te Kuini, mo te ingoa o te Atua." E kore e pai kia mate wheke noa te tangata ki te kainga. Mehemea i tukua nga hiahia kia puta, e kore e mutu mai i te 200,000 nga hoia ma te Kuini ki Awherika, engari ka whai atu ki te 2,000,000

Mehemea e whakaaetia mai ana kia 100,000 nga hoia hei tukunga atu ma nga Koroni i raro i te mana o Ingarangi, he mea mama noa tena, ma te ahua tonu o nga moni e wha- karite te tokomaha o nga tangata. He maha noa atu nga miriona moni e takoto mangere ana i Ingarangi e hiahiatia ana kia tukua ki te Kawanatanga kia whakamahia kia nui ai nga hua.

E kore e taea te ngakau o Ingarangi te peehi. Kei te matakitaki nga iwi nunui, te Wiwi, te Ruhia, te Tiamana, a kei te wiri. Kei te mohio ratou, ki te whakaara pakanga ratou ki Ingarangi, ehara i te mea ko Ingarangi anake he whawhaitanga ma ratou, engari ka whai waahi ano a Inia, a Kanata, a Ahitereiria, me Niu Tireni.

Kia ora te Ingarihi ! E te Atua tohungia te Kuini !