Te Pipiwharauroa
He Kupu Whakamarama.
NAMA 29. GISBORNE. HURAE 1900.
TE WHARE WHAKAREWA MONI.
I a au i Poihakena i kite rawa au i te wha-
re whakarewa moni te atua whakapokaika-
ha nei i nga whakaaro o te tangata. I ki ia
tangata i ona ra, " He putake hoki no nga
kino katoa te aroha ki te moni ; he minamina
ki tenei i kotiti ke ai etahi i te whakapono, a
werohia putia iho ratou e nga mamae maha."
Na te aroha ki te moni i patu ai te tangata i
tona tinana, i takakino ai i tona ingoa ataahua,
i tapahi ai i nga kaki o ona hoa, i tapae atu ai
i tona tinana hei whakahere ki te atua
o te kino. Otira he mea te moni e o te
ai nga mahi papai, nga mahi nunui ki te pai
te whakahaere a te tangata. Ehara i te mea
ko te moni te putake o nga kino katoa, engari
ko te aroha ki te moni. E he ai te tangata na
tona tuku ko te moni hei rangatira mona, hei
whakahaere i ana mahi, i ona whakaaro katoa
engari me whiti ano ko te moni hei pononga
mona, hei mahi i nga mahi e hiahiatia ana.
Koia nei, ko te hanganga i te taputapu nei
a te moni taku i kite ai. Na runga i te aroha
o tetahi takuta ka whiwhi au ki te tikiti e
tukua atu ai ki te whare whakarewa koura.
Ko te whakahaere i tenei whare kei raro ra
ano i te mana o te Kawanatanga o Ingarangi,
kaore i raro i te mana o te Kawanatanga o te
koroni. He taiapa maitai ra ano te taiapa o
taua whare, tu tonu ai te pirihimana i te keeti
me tona pu, mana ra ano e huaki te keeti ka
uru atu ai te tangata. Tokowhitu pea to
matou ope matakitaki, ko o matou potae me
a matou mea i o matou ringaringa i waiho
atu i te ruuma i waho. Te ruuma tuatahi i
tomo atu ai matou he roa, he whanui ; ko te
ruuma whakarewa tenei, he ruuma tino wera.
Ma te whakarewanga e wehe te paru i te ko-
ura ; i te whakamataotanga ka whakaritea ki
te poro hopi te koura. I hikihiki rawa matou
i te poro koura ; e hia mano pauna ranei i hi-
kihiki rawa au nei. Na te pakeha ano i uta he
poro koura ki runga i aku ringaringa.
Ka mahue mai i a matou te ruuma whaka-
rewa ka tomo atu ki tetahi ruuma ki tonu i te
mihini. Te mihini tuatahi hei whakapapa i
nga poro koura kia rite ki te moni koura te
matotoru. Heoi ano te mahi a tenei mihini.
Ka tangohia mai te poro koura kua papa ra
ka hoatu ki raro i tetahi mihini kia pokapoka-
ia kia penei me te awherangi te rarahi; ka
ngahoro atu i tetahi pito o te mihini i roto
i te korere ki roto i te paepae, ano he kaanga
te rite o te moni ki te ngahoro. Ko te wahi o
te papa koura kua kino te pokapoka ka wha-
hokia kia whakarewaina mai ano. Ko te
riihi kua ki ra i te koura ka kumea atu e
tetahi taitamariki, ka aohia e ia te moni,
ka whiu ai ki runga ki te poro rino. Ma runga
i te tatangi, ka mohio tonu ia ki nga mea
mama, kaore i eke ki te taimaha o te awhera-
ngi i whakaritea e te ture. Ko nga mea mama
ka whakahokia ano kia tahuna mai, ko nga
mea i tika ka ringihia ki roto i te mihini
tuarua, kia whakatawakawakatia nga taha, a
ka maringi ano i tetahi pito ki roto ki te riihi.
Te mahi a te mihini tuatoru he whakairo, ara
he tuhituhi i tetahi taha o te moni ; he mihini
ke ano hei whakairo i tetahi taha. Te wawa-
tanga ki waho o tenei mihini ko te tino otinga
tonutanga hoki o te awherangi, uwirawira ana
kanapa ana. Mauria atu ai nga riihi moni ki
te ruuma o nga kai tuhituhi ma ratou e tatau.
E kore rawa e ngaro tetahi paku koura, e tino
tupatoria ana nga kai mahi kei huna i te koura,
engari ki te titiro atu nei kaore noa iho e
tino tupato ana, ina hoki putu noa atu ai
te moni. I puru rawa au i aku ringaringa ki
roto ki te riihi koura, a i pupuri rawa au
i etahi ki etahi e koro ma, e kui ma, ki
etahi, ki etahi. Ka kino te haere a te moni ! |