Nama 41
19010701

whārangi 1  (16 ngā whārangi)
2titiro ki te whārangi o muri


 
Te Pipiwharauroa, HE KUPU WHAKAMARAMA NAMA 41. GISBORNE. HURAE 1901. "HARO-0-0-0! RE-E-E-E-NATA!"

KAORE te Iwi Maori o Niu Tireni i rite ki nga maori o Inia. E kiia ana i te taenga o te Piriniha o Weiri (te Kingi inaia- nei ) ki Hirona, i whakamaro tonu nga ranga- tira o taua iwi, kore rawa i whakanui atu ki te tama a te Kuini o Ingarangi, tena ko taua i tawhiti ano te Tiuka kua whakamau noa atu te ngakau o te tangata kia kite rawa i tona kanohi. I te kitenga i te kanohi ka whaia ko te ringaringa, kia tu rawa ake ai te Tiuka hei kingi, e ahei te tangata te ki a ona ra, i hariru rawa ia ki te kingi. I te puhaehae o tenei iwi o te Maori i tupa- to a Timi Kara kei puta he take e mamae ai te ngakau ohooho o te Maori, na reira ia ka whakarite tonu i te ahua o te tangata. Otira ki ta matou whakaaro e whai take ano etahi tangata hei mamaetanga mo o ratou ngakau mo te kapenga i a ratou, otira na te ngakau whakaiti noa pea i kore ai e hamumu te waha. Ko te whakaaturanga nui i nga rangatira maori ki te Tiuka ko te ra i homai ai nga tohu hei whakamaharatanga mo te taenga mai o te Tiuka ki te whenua o te Maori. I rongo matou e amuamu ana etahi rangatira e mea ana ko nga hauhau me te wahine i whakanuia tena ko ratou i whawhai nei o ratou matua me ratou ano mo te Kuini, i whakahaweatia. O tenei iwi nui o Ngatiporou, he iwi piri pono ki te torona o te Kuini, kotahi ano te rangatira i whakanuia. He aha i kore ai e maharatia nga rangatira kua rupeke atu ra ki te po, ko te ingoa nei o te Kuini te kupu whakamutunga ki te waha? No nga ra o te rangimarie i rangona ai he piri pono ano to etahi. Otira kaore kau he tikanga, e nui ai te tangata ehara i te mea ma te homaitanga i te toru kapa e- ngari ma nga mahi. Ki ta matou titiro ka kakama tonu te tanga- ta ka tata ka ringaringa ki te Tiuka, ka wha- kaiti te ngakau kaore e whakanuia. Kotahi te wahine, ki te titiro atu me te mea nei he tua- hine no te Tiuka; nui atu tona whai kia wha- kanuia ake ia ki runga ake i nga Maori katoa, He rangatira ano taua wahine engari i te tino marakerake o tona whai kia whakanuia ia ka he. I te tuhanga i nga tohu ka riro tonu na taua wahine i whakahau te Tiuka kia herea tona tohu ki tona kaki! He tikanga kuare tenei ehara i te tikanga rangatira. Ko te tino wahine tika kia whakanuia ko Materoa,ko te wahine a te Minita o te Taha Maori,he rangatira hoki ka rua; otira i tona ngakau .whakaiti kaore ia i whai haere kia wha- kanuia ia engari i tu tonu i runga i tona tura- nga rangatira. Kaore a Materoa i haere ki te tina i te taha o te Tiuka raua ko tona hoa i tona whakaaro kia haere ngatahi ratou ko nga rangatira Maori katoa. Ina te whakaaro rangatira. No Renata Pakihere ia te whakanuinga nga- wari e te Tiuka. I a Ngatiporou e nanu ana i te kore kaore i ata kite i te Tiuka i te arai- tanga a nga hoia ka tu a Renata ki runga ka mea kei a ia te kupu korero, ko te nohopuku- tanga o te tangata ka tatari ki te korero a ta- ngata nei. Ka mea a Renata, " E te iwi ko au i whakanuia e te Tiuka. I a au e tu ana i roto o te mano ka whairo mai au i te Tiuka, ka rere mai tona reo, "Haro-o-o! Re-e-e-nata!" ko taku whakahokinga atu, "Haro o-o-o! " I karanga mai ano tona hoa wahine ki a au, " Ko koe tena e-e-e Re? " Ka whakahokia atu e au, " E Hika e-e-e ko au ! " E korero tonu ana a Renata ka timata te kata a te tanga- ta, ngaro ake nga amuamu, a, ahakoa kaore he tohu i hoatu mo Renata rongo-nui ke atu ia i etahi o te hunga i whakawhiwhia.