|
| |||||||||||||
1
| KI A MAUA HOA MAORI HE whakamaharatanga atu tenei kia koutou, kei e maua e takoto ana inaianei nga PAURA tino pai rawa. He HOA, ka TINGARA ano hoki. He PU TUPARA he PU HAKIMANA. HE PU PURUKUMU, he Kariri me nga mea hoki mo te whakapuru. He whakapuru, he tangata me nga whakarawe hou. Kua kawea katoatia mai enei mea e maua I Ingarangi i te kainga i hangaia mai ai, no reira ko taea e ma te hoea atu kia koutou i nga mea pai rawa ma te whakahoki iho ano i nga utu ki raro rawa tetahi atu tangata. Ka taea e maua te hoko kia koutou I te pu pai mo nga PAUNA E RUA. Tenei nga PAKAWE HOTA, Nga PARAHI PAURA, Me nga mea katoa e teahaki ai teatea Kia mahara mai ki a koutou HOA TAWHITO ka PANERA me PAERANA i te Whare Matai, te whare pai rawa ma koutou, he pai no nga taonga, he ngawari hoki no nga utu. He Kaka, Kaheru, Parau, Rakaraka. He Ti, Huka Tupeka. He Pu, he Paura, He Hota, he Tingara. Na PANERA me PAERANA TERMS OF SUBSCRIPTION. The subscription to the Waka Maori is 6s. per year, payable in advance. Persons desirous of becoming sunscribers can have the paper posted to their address by transmitting that amount to Editor, Post Office Box No. 10, Gisborne. TE UTU MO TE WAKA. KO te utu mo te WAKA MAORI i te tau e ono hereni, me homai taua moni ki mua. Ka tukuna atu te nuipepa i te Meara ki te tangata e hiahia ana me ka tukua mai e ia tana moni ki a te Kaituhi o te Waka Maori. Pouaka, No.10, Poohitapeta, Gisborne. He pane kuini, He ote moni ranei te moni tika ki te tuku mai te meera. Ko te mea tika rawa me huihui nga moni o E tangata o te Wahi Kotahi. Ki te tahi tangata Kaitiaki Toa, Apiha ranei o tana takiwa mana e tuku huihui mai nga moni. Mo te whakaaturanga o nga tangata nana nga moni. TE WAKA MAORI O AOTEAROA. TURANGANUI, KIHIPANE, MEI 2, 1884. Tenei ka puta ano te Waka nei runga tana hoe ki te mau atu i nga korero hou, me te whakarongo haere ake nga taringa o nga kaihoe, ki nga hamumu tanga o nga iwi kia mohiotia ai nga taonga a hiahia nuitia ana e ratou. He maha hoki nga whakaaro a te tangata a te kore e taea noatia e te mahara ko te tangata kotahi, te kapo mai i nga tini hiahia o te tokomaha. Ko tetahi tangata e hiahia ana ki etahi tu korero, ko tetahi e hiahia ki etahi atu. Ko tetahi e ki ana, kia whakarerea nga korero o Niu Tireni ake, a ki ana kia utaina mai ko nga mea o tawahi, ko tetahi e ki ana, me hapai tatou i nga rongo korero o enei Takiwa, o nga mea e whai ritenga ai tatou. Kati, e penei ana ta matou whakaaro, me takoto tahi taua rua, ki runga ki te Waka, kia rawe ai mo te katoa. Na e puare ana nga koramu o te nupepa nei ki nga tangata tautoko mai. Ma koutou ano hoki e tuku mai i nga utanga ataahua, i nga whakaaro mohio, a te tokomaha, a ma reira ka rekareka haere ai te mahi. Heoi tena. E tukuna atu ana i tenei putanga o te nupepa, te timatanga o nga Pire mo te taha maori, i whakahuatia ra, i te oroko maanutanga o te Waka, a ka whakaputaia haeretia aua Pire, ia takiwa, ia takiwa. Te Pire mo tenei putanga, ko te mea mo te Whakatu Komiti Maori, a na enei korero roa, i whakaapiapi i te Waka, te ai he takotoranga mo nga korero tuku mai a etahi tangata. Kati ka tiakina mariretia ano aua korero mo tetahi hoenga. Ko ta ra i whakaritea hei kuhia mo ia Para moto ki Poneke teitei iri, ko te tekau ma whitu a nga ra e Aperira nei heoi e kite m e matou ki te Kawhiti a Niu Tireni, kua whakanekeha, ata te ra hei huinga ki te Taiai te rima e nga ra o Hune. I rongo korero matou mo te nukuhanga a te Kooti whenua Maori o Uawa, a e ki ana kua tae atu hoki taua korero ki nga tangata Maori o te Tairawhiti. Tena no te pataetanga ki te Rehita a te Kooti i Kihipane rei, ka ki a ia te korero tipatipa raua korero, kaore ano hoki i tae mai ka whakaturanga ki a ia, mo te nukuhanga o te Kooti. E patae mai ana e Pera te Ahua ki nga utu mo te koramu o Niupepa hei engari kahore i te marama ana patae. Ko nga tangata tuku panui atu ki nga taonga kia hokohokoa anake, nga mea a utu ana i te koramu, i te hawhe koramu, i te koata koramu, ki te katoa o nga tangata e tautoko mai ana i te nupepa, he mea atu i te ritenga o te ono hereni mo te tau. Ka nui te amuamu me te whakatakariri hoki a etahi maori, mo te kore puta mai e nga raihana ma ratou kua timata noa atu hoki te takiwa mo te pupuhi manu, a e hiahia ana ratua kia patua mai he kereru i te wa e momona ana. Kati kahore amo i marama noa te take, i kore ai e puta aua reihana, engari o rongo ana matou, katahi te tau i puta nui ai nga reihana paura ki nga maori, a tena atu pea te take i hapa ai etahi. Tenei te Panui hou a Poata me Korowhata, kei nga wharangi o te nupepa nei. He whakaatutanga ki nga tangata pupuhi manu o te Tairawhiti kua timataia e raua te hoko Paura, Hota, me ona tu mea, ki ta raua toa i Mataahu. A kei runga i te kaipuke e haere mail ana, ki reira ano ki Mataahu nga Paraikete, nga Hooro, nga Hu, me te tini noaiho o ena tu mea, e rite ana mo te makariri, kua timata mai nei. E tuku korero mai ana te Kaititiro hipi o Otakou, ki te Kawanataanga, mo te matenga a nga hipi e tena takiwa he mea patu na te manu e mohiotia ana ki reira he Kea. E ki ana ia Kotahi tona te po i mata ai nga mai e rua raua i tetahi teihana i to taha o Roto Wanaka. He tino taru kino rawa ata tena manu. Tona ahua he penei me te Karearea, engari e rerere ana i te po, ki te rapu kai mana. E ki ana ko te wahi o te hipi e kainga ana e taua manu, ko nga whatukuhu. Tau ana ki nga tuara o nga hipi, timata tonu atu te haohao i nga kiko o te mara kia taea ra ano e ia te wahi e pirangitia aua o ia, a mate atu, mate aru te hipi i tana tahae po. Kati kua whaitikangatia i tera wahi, kia patupatua katoatia aua manu, a e ana nga kai patu, i runga i te ritenga o te wha hereni mo te ngutu kotahi o te manu, a e ki ana taua Kaititiro hipi ra, 1374 nga ngutu i kawea mai ki taua tari anake. ÿ |